data-nosnippet>
Ekonomisti i opozicioni lideri upozoravaju: Zaduživanje Republike Srpske vodi ka finansijskom kolapsu
U emisiji „Izazovi“ BN televizije, ekonomista Milenko Stanić, bivši predsjednik PDP-a Branislav Borenović i načelnik opštine Ljubinje Stevo Drapić (SDS) uputili su ozbiljne kritike na račun ekonomske politike Vlade Republike Srpske, optužujući je za neodgovorno zaduživanje, prikrivanje stvarnog stanja javnog duga i zanemarivanje lokalnih zajednica.
Lažna slika BDP-a i enormni dug
Gosti emisije upozorili su da Vlada Srpske stvara iskrivljenu sliku o ekonomskom rastu ističući bruto društveni proizvod (BDP), dok prešućuje činjenicu da je u taj iznos uključen i ukupni javni dug, koji iznosi 6,7 milijardi KM. Godišnja otplata duga već sada iznosi 1,6 milijardi KM, a očekuje se njen rast, što će, po njihovim riječima, direktno opteretiti građane.
„Zemlja smo deficita i dugova. Kreditna sredstva ne idu u razvoj, već u potrošnju – to vodi u kolaps“, upozorio je ekonomista Milenko Stanić.
Bez kontrole nad zaduženjem
Za razliku od Federacije BiH, gdje je zaduženje ograničeno na 18% prihoda, u Republici Srpskoj, prema riječima Branislava Borenovića, vlast zadužuje entitet bez ikakvih ograničenja i obrazloženja.
„Imamo izvorne prihode od 3,4 milijarde KM, a donose odluke o zaduženju do 1,6 milijardi. To je finansijsko samoubistvo“, rekao je Borenović, ističući da vlast ne saopštava ko daje kredite, po kojim uslovima i gdje ide novac.
Lokalne zajednice zapostavljene
Stevo Drapić, načelnik opštine Ljubinje, naglasio je da se sredstva od kredita gotovo u potpunosti troše na nivoima entitetske vlasti, dok lokalne zajednice dobijaju malo ili ništa.
„Od silnih zaduženja imamo samo hidroelektranu ‘Dabar’. Sve ostalo ide u potrošnju, političko zapošljavanje i javni sektor“, rekao je Drapić.
On je istakao i da se prodaja imovine, poput „M-tela“, koristi za pokrivanje duga, dok FBiH zadržava svoj „Telekom“ kao strateški resurs.
Zabrinjavajuće prakse i korupcija
Stanić i Drapić su posebno kritikovali praksu ustupanja državnih potraživanja privatnim firmama pod izgovorom da Vlada „nema kapacitete“ za naplatu.
„Imate 40.000 zaposlenih u administraciji, a potraživanja prepuštate privatnicima? To je školski primjer korupcije i izvlačenja novca iz javnog sektora“, upozorio je Stanić.
Afera ‘Vijadukt’ – 112 puta veća šteta zbog ignorisanja ponude
U emisiji se govorilo i o izgubljenoj arbitraži u slučaju firme „Vijadukt“. Prema tvrdnjama gostiju, Republika Srpska je mogla izbjeći štetu od 112 miliona KM, jer je na početku ponuđena nagodba u visini od samo jedan do dva miliona KM. Zbog odugovlačenja i neodgovornosti, presuda je pala na štetu entiteta.
„Sva odgovornost leži na vlastima. Ovo je primjer bahatosti i nesposobnosti“, rekao je Borenović.
Zaključak: Bez promjene vlasti – nema promjene politike
Svi gosti su saglasni da bez promjene aktuelne vlasti nema nade za suštinske ekonomske reforme, investicije niti odgovorniji odnos prema javnom novcu. Poručili su da građani imaju moć da pokrenu promjene i pozvali na veću odgovornost i transparentnost u radu institucija.
„Zaduženja bi imala smisla kad bi išla u investicije. Ovako samo stvaraju iluziju stabilnosti, a zapravo krče put bankrotu“, zaključeno je u emisiji.
