data-nosnippet>
Moguća umiješanost MUP-a Srbije u dešavanja u Istočnom Sarajevu: Simboli, političke poruke i pravne implikacije
Nedavni događaji u Istočnom Sarajevu izazvali su brojne reakcije nakon što su se na društvenim mrežama pojavile fotografije specijalaca Ministarstva unutrašnjih poslova Republike Srpske koji na uniformama nose oznake nalik grbu Republike Srbije. Ovakvi vizuelni simboli otvorili su pitanja o mogućem prisustvu bezbjednosnih struktura Srbije na teritoriji Bosne i Hercegovine, te izazvali sumnje u vezi s poštivanjem međunarodnih i državnih zakonskih okvira.
Jesu li srpske snage bile prisutne u BiH?
Ministar policije Srbije Ivica Dačić odlučno je odbacio tvrdnje da su pripadnici MUP-a Srbije bili angažovani u zaštiti Milorada Dodika, predsjednika Republike Srpske, tokom događaja koje je SIPA označila kao pokušaj sprječavanja njegovog hapšenja. Dačić je istakao da nijedna službena jedinica iz Srbije nije prešla granicu BiH, napominjući kako postoje problemi čak i pri organizaciji zajedničkih patrola u turističke svrhe.
Kontroverzna oznaka 4S i grb na uniformama
Ono što je izazvalo dodatne sumnje jeste pojava simbola 4S i grba nalik državnim obilježjima Srbije na opremi specijalaca MUP-a RS. Na pitanje da li se radi o zvaničnim oznakama MUP-a Srbije, Dačić je izjavio da prikazane oznake ne predstavljaju zvanični grb Republike Srbije. Takođe je naglasio da simbol 4S, iako prisutan u javnosti kao dio srpskog nacionalnog identiteta, nije u zvaničnoj upotrebi u okviru bezbjednosnih institucija Srbije.
Simbolika ili kršenje zakona?
Upotreba ovakvih simbola u okviru entitetske policije može se tumačiti kao politička poruka – pokušaj estetskog i identitetskog povezivanja sa Srbijom. Iako to ne mora nužno imati formalno-pravni karakter, ovakva praksa može izazvati zabrinutost u pogledu institucionalne lojalnosti i nadležnosti. Vizuelno poistovjećivanje sa bezbjednosnim strukturama druge države, bez jasnog pravnog osnova, može biti tumačeno i kao pokušaj jačanja narativa o samostalnosti entiteta.
Političke reakcije i potreba za transparentnošću
Ramiz Salkić, poslanik u Narodnoj skupštini RS-a, izrazio je zabrinutost zbog korištenja simbolike druge države u situaciji kada se pokušava osporiti provođenje odluka državnih organa BiH. On je naveo da, čak i ako je riječ o doniranoj opremi, obilježja stranih država moraju biti uklonjena i zamijenjena zvaničnim entitetskim simbolima. Salkić je pozvao na hitnu istragu, uključujući i obavještajne agencije, kako bi se utvrdilo da li je bilo direktne saradnje sa bezbjednosnim strukturama iz Srbije.
Međunarodne posljedice i Dejtonski sporazum
Ukoliko bi se dokazalo da su zvanični predstavnici MUP-a Srbije učestvovali u operacijama na teritoriji BiH bez odobrenja državnih institucija, to bi predstavljalo kršenje suvereniteta i Dejtonskog mirovnog sporazuma. Teritorijalni integritet BiH je međunarodno priznat i zaštićen, te bilo kakvo prisustvo stranih snaga bez odgovarajuće dozvole može imati ozbiljne političko-pravne posljedice.
Potreba za institucionalnom odgovornošću
Korištenje obilježja Srbije na uniformama entitetskih snaga nije samo tehničko ili estetsko pitanje – riječ je o duboko politički obojenom potezu koji može imati ozbiljne posljedice za unutrašnju stabilnost BiH. Ovakva praksa slabi autoritet državnih institucija, produbljuje tenzije i stvara osjećaj nesigurnosti.
Zbog toga je neophodno da nadležne institucije što prije utvrde sve okolnosti ovog slučaja i javnosti predstave tačne informacije o eventualnim prekoračenjima nadležnosti i potencijalnoj saradnji sa stranim službama. Samo kroz otvorenost i odgovornost može se očuvati povjerenje građana u sistem i spriječiti dalje produbljivanje političkih i bezbjednosnih kriza.
