Narodna skupština Republike Srpske (NSRS) sinoć je, nakon višesatne rasprave, izglasala odluku kojom se poništavaju svi zakoni koje je ranije osporio Ustavni sud Bosne i Hercegovine. Ovim potezom, entitetski parlament povukao je niz pravnih akata koji su u proteklom periodu bili izvor ozbiljnih političkih napetosti u zemlji.
Za odluku je glasalo 48 poslanika, čime su formalno ukinuti zakoni koje je vlast Milorada Dodika promovirala kao temelj tzv. “pravne samostalnosti Republike Srpske”.
Poništeni sporni zakoni
Odlukom NSRS-a prestali su da važe:
- Zakon o nepokretnoj imovini Republike Srpske,
- Zakon o neprimjenjivanju odluka Ustavnog suda BiH,
- Izborni zakon RS,
- Zakon o zabrani djelovanja pravosudnih institucija BiH na teritoriji RS,
- Zakon o dopuni Krivičnog zakonika RS,
- Zakon o formiranju VSTV-a RS.
Ovi akti su bili predmet oštrih kritika pravnih stručnjaka, opozicije i međunarodne zajednice, koji su ih ocjenjivali kao pokušaj udaljavanja entiteta od ustavnog poretka Bosne i Hercegovine.
Poništeni i zaključci iz decembra 2024.
Osim zakona, skupština je poništila i zaključke usvojene 25. decembra 2024. godine, u kojima se tvrdilo da su institucije BiH i visoki predstavnik “nelegitimni” i da RS treba preispitati svoje učešće u državnim organima. Ti zaključci su, između ostalog, proglašavali Sud i Tužilaštvo BiH neustavnim i pozivali predstavnike RS da obustave rad na nivou BiH.
Njihovo ukidanje mnogi vide kao značajan zaokret u dosadašnjoj politici vlasti u Banjoj Luci i mogući signal povratka saradnji s državnim institucijama i evropskim integracijama Bosne i Hercegovine.
Političke reakcije
Odluka je izazvala burne reakcije širom zemlje. Opozicione stranke pozdravile su potez, ističući da je “razum konačno prevladao”, dok dio članova SNSD-a tvrdi da je riječ o “tehničkom potezu” koji ne znači odustajanje od ideje “autonomnog puta Republike Srpske”.
Bez obzira na različita tumačenja, sjednica NSRS-a ostat će zabilježena kao jedan od najznačajnijih političkih trenutaka u posljednjih deset godina — prvi put od početka sukoba vlasti u RS-u s institucijama BiH, entitetski parlament odlučio je da povuče sve zakone koji su izazvali najdublju institucionalnu krizu u državi.
